TK park ร่วมกับ สกว. ย่อยความรู้จากงานวิจัยให้เป็น “สื่อการเรียนรู้สร้างสรรค์”
ความรู้ใหม่ ๆ จากผลงานวิจัยเล่มโต ๆ ที่นักวิจัย นักวิทยาศาสตร์ หรือผู้รู้จากวงการต่าง ๆ ได้ศึกษาค้นคว้า ทดลองกันนั้น มักจะได้ยินบ่อย ๆ ว่าเป็นผลงานขึ้นหิ้ง เพราะเมื่อค้นคว้า วิจัยเสร็จแล้วก็ไม่ได้นำความรู้เหล่านั้นมาเผยแพร่ ความรู้ต่าง ๆ จึงยังคงอยู่ในหนังสือเล่มหนา ๆ โต ๆ ที่น้อยคนจะสนใจเปิดอ่าน !!!
แต่วันนี้อุทยานการเรียนรู้ TK park และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ได้จับมือร่วมกันย่อยความรู้จากหนังสือเล่มหนา ๆ ออกมาเป็นสาระบันเทิงให้น้อง ๆ ได้สนุกสนานกับการเรียนรู้ในรูปแบบคลิปวิดิโอภายใต้ชื่อชุด “รายการวิจัยวาไรตี้” ผ่านโครงการ “การสร้างสรรค์สื่อเพื่อเรียนรู้งานวิจัย” และพร้อมส่งต่อความรู้บนโลกออนไลน์ ให้เด็ก ๆ และเยาวชนเข้าไปสืบค้นข้อมูล สาระความรู้แปลก ๆ ใหม่ ๆ ที่เป็นเรื่องใกล้ตัว ได้อย่างไร้ข้อจำกัด รวมไปถึงสถานศึกษาและหน่วยงานต่าง ๆ ยังสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ เพียงแค่คลิกเข้ามาที่เว็บไซต์สื่อสร้างสรรค์ทาง www.tv.trf.or.th
ดร.อธิปัตย์ บำรุง ผู้อำนวยการสำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ กำกับดูแลอุทยานการเรียนรู้ TK park กล่าวว่า 10 กว่าปีที่ผ่านมาอุทยานการเรียนรู้ TK park ได้ร่วมกับ สกว. ในการนำเนื้อหางานวิจัย มาสร้างสรรค์เป็นนิทรรศการมีชีวิตในลักษณะชุดนิทรรศการเคลื่อนที่ โดยออกแบบและจัดทำเนื้อหาอย่างเหมาะสม พร้อมออกแบบกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ เพื่อสร้างเสริมความเข้าใจให้แก่เนื้อหาต่าง ๆ เพื่อจุดประกายความสนใจและสร้างให้เกิดการค้นคว้าและต่อยอดความรู้ผ่านช่องทางต่าง ๆ มาโดยตลอด ซึ่งปัจจุบันชุดนิทรรศการเพื่อการเรียนรู้ของอุทยานการเรียนรู้ TK park มีจำนวนไม่น้อยกว่า 80 หัวข้อ โดยให้ความรู้กับผู้เข้าชมไม่น้อยกว่า 600,000 คน ทั้งผู้ใช้บริการของอุทยานการเรียนรู้ TK park รวมไปถึงหน่วยงาน องค์กร สถาบันการศึกษา และห้องสมุดต่าง ๆ
นอกจากนี้ ยังได้มีการขยายผลและส่งต่อองค์ความรู้ ผ่านบริการให้ยืมชุดนิทรรศการเพื่อการเรียนรู้ การดาวน์โหลดไฟล์ชุดนิทรรศการและคู่มือกิจกรรมการเรียนรู้ต่าง ๆ รวมไปถึงการถ่ายทอดภาพกิจกรรมจากพื้นที่อุทยานการเรียนรู้ TK park ผ่านช่องทาง www.tkpark.or.th และ www.tkpark.tv เพื่อให้เครือข่ายห้องสมุดมีชีวิตของอุทยานการเรียนรู้ TK park จำนวน 34 แห่ง ใน 24 จังหวัดได้รับชม รวมทั้งหน่วยงานต่าง ๆ ยังสามารถนำชุดนิทรรศการไปประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับบริบทของหน่วยงาน องค์กร สถาบันการศึกษาและห้องสมุดต่าง ๆ ในแต่ละพื้นที่อีกด้วย
“จากสถิติล่าสุด อุทยานการเรียนรู้ TK park ได้ให้บริการยืมชุดนิทรรศการเพื่อการเรียนรู้ไปแล้วจำนวน 61 หัวเรื่อง มีการจัดแสดงทั้งหมด 465 ครั้งจาก 217 หน่วยงาน ส่งผลให้มีจำนวนผู้ได้รับองค์ความรู้ไปแล้วมากกว่า 500,000 คน รวมทั้งการให้บริการดาวน์โหลดไฟล์ชุดนิทรรศการและคู่มือกิจกรรมการเรียนรู้ ผ่านเว็บไซต์ www.tkpark.or.th อีกจำนวน 55 หัวเรื่อง จากหน่วยงานต่างๆ มากกว่า 1,000 หน่วยงาน ทำให้มีผู้ได้รับความรู้จากชุดนิทรรศการผ่านการดาว์นโหลดอีกไม่น้อยกว่า 110,000 คนจากทั่วประเทศ
สำหรับความร่วมมือของอุทยานการเรียนรู้ TK park และ สกว. ผ่านโครงการ “การสร้างสรรค์สื่อเพื่อเรียนรู้งานวิจัย” ครั้งนี้ เป็นการพัฒนาในลักษณะของคลิปความรู้ในชื่อ “รายการวิจัยวาไรตี้” โดยได้นำสาระสำคัญของงานวิจัยของ สกว. มานำเสนอในรูปแบบของสื่อมัลติมีเดีย ภายในเวลา 10-15 นาที โดยกลุ่มเป้าหมายคือ นักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ทั้งนี้ เพื่อส่งต่อความรู้ในโลกออนไลน์และสามารถนำไปใช้ได้อย่างไร้ข้อจำกัดเรื่องเวลาและสถานที่ รวมถึงสามารถส่งต่อให้กับสถานศึกษาและหน่วยงานต่างๆ ที่ต้องการใช้ประโยชน์
โดยโครงการ “การสร้างสรรค์สื่อเพื่อเรียนรู้งานวิจัย” เป็นการทดลองนำสื่อชุดนิทรรศการสร้างสรรค์จาก “โครงการกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการ” ตามที่อุทยานการเรียนรู้ TK park ได้ร่วมมือทางวิชาการกับ สกว. จำนวน 9 หัวเรื่อง โดยนำไปพัฒนาและผลิตเป็นรายการวิจัยวาไรตี้ จำนวน 10 ตอน ได้แก่ ปริศนาแห่งเปลือกหอย, เทคโนโลยีอวกาศ, นานาเรื่องนม, กินอย่างไทยให้ไร้โรค, เรื่องเผ็ด ๆ ของพริกตอนที่ 1-2, เรื่องกล้วยกล้วย, มะพร้าว 360 องศา, ข้าว…สายใยอาเซียน และงานวิจัยไทยโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
ด้าน ดร.ภาคภูมิ ทิพคุณ รองผู้อำนวยการฝ่าย ด้านการนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์และการสื่อสารสังคม สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) กล่าวว่า สกว. เป็นหน่วยงานสนับสนุนทุนวิจัยหลักแห่งหนึ่งของประเทศ มีภารกิจในการสร้างความรู้และนวัตกรรม สร้างนักวิจัย และนำผลงานวิจัยไปสู่การใช้ประโยชน์เพื่อการพัฒนาประเทศ ซึ่งภารกิจในการนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์นั้นถือว่ามีความสำคัญอย่างมาก
“สกว. ได้กำหนดกรอบในการใช้ประโยชน์จากงานวิจัยไว้ 5 ด้าน ได้แก่ การใช้ประโยชน์จากงานวิจัยในเชิงวิชาการ เชิงนโยบาย เชิงสาธารณะ เชิงพาณิชย์ ในเชิงชุมชนและพื้นที่ สกว. ตระหนักว่าการจะผลักดันผลงานวิจัยไปสู่การใช้ประโยชน์ได้อย่างจริงจังนั้น จะต้องมีการทำงานร่วมกับภาคีเครือข่าย เพราะจะได้มีการเสริมพลังการทำงานร่วมกัน ระหว่างการสร้างองค์ความรู้และการผลักดันองค์ความรู้ไปสู่การใช้ประโยชน์จริง”
ความร่วมมือที่ผ่านมา เป็นการส่งเนื้อหาผลงานวิจัยให้กับอุทยานการเรียนรู้ TK Park เพื่อนำไปสร้างสรรค์สื่อเพื่อการเรียนรู้ ซึ่ง สกว. เล็งเห็นว่าอุทยานการเรียนรู้ TK Park มีระบบที่ดี มีความเชี่ยวชาญ และมีเครือข่ายที่กว้างขวางที่เป็นประโยชน์ต่อการส่งเสริมการเรียนรู้ของเยาวชนและประชาชนในวงกว้าง และยังมีแนวทางขยายความร่วมมือให้กว้างขวางยิ่งขึ้นในอนาคต เช่น ความร่วมมือในการผลิตสื่อเพื่อการเรียนรู้ ความร่วมมือเพื่อการเผยแพร่สื่อการเรียนรู้ต่าง ๆ ของ สกว. ฯลฯ
นอกจากนี้ อาจารย์รัตนางค์ ตุละวรรณ หัวหน้าโครงการวิจัยวาไรตี้ กล่าวว่า โครงการนี้เป็นการนำความรู้จากงานวิจัยมาย่อย เพื่อให้น้อง ๆ ระดับชั้นมัธยมต้นได้เพิ่มพูนความรู้ใหม่ ๆ โดยการนำเสนอความรู้ที่สามารถเข้าใจได้ง่ายและสนุก เพื่อให้น้อง ๆ เกิดแรงบันดาลใจการศึกษาหาความรู้ใหม่ ๆ จึงได้จัดเป็นรายการกึ่งบันเทิง ชื่อรายการวิจัยวาไรตี้ ความยาว 10-15 นาที จำนวน 10 ตอนดังกล่าว
“หลังจากผลิตรายการเสร็จ โครงการได้มีการจัดกิจกรรมสัญจรขึ้นเพื่อให้กลุ่มเป้าหมายได้รับชมรวมทั้งจัดทำการประเมิน ซึ่งได้จัดกิจกรรมสัญจรผ่านเครือข่ายอุทยานการเรียนรู้ TK park รวม 5 จังหวัดได้แก่ ยะลา ระยอง พิษณุโลก นครราชสีมา และมาปิดท้ายที่สมุทรสาคร จากผลประเมินการรับชมกลุ่มเป้าหมายที่ผ่านมา ได้รับการตอบรับที่ดี น้อง ๆ ส่วนใหญ่บอกว่าได้รับความรู้จากคลิปวิดีโอดังกล่าวโดยเฉพาะเรื่องใกล้ตัวและเรื่องที่แปลกใหม่ นอกจากนี้ ยังชื่นชอบพิธีกร รวมทั้งแสดงความคิดเห็นว่า อยากให้ในโรงเรียนใช้สื่อการเรียนรู้การสอนแบบนี้อีกด้วย”
สำหรับการจัดกิจกรรมโครงการ “การสร้างสรรค์สื่อเพื่อเรียนรู้งานวิจัย” สัญจร ณ อุทยานการเรียนรู้สมุทรสาคร (SK park) จังหวัดสมุทรสาครครั้งนี้ มีน้อง ๆ จากโรงเรียนภายในจังหวัดมารับชมรายการวิจัยวาไรตี้ จำนวน 2 เรื่องได้แก่ นานาเรื่องนม และเรื่องเผ็ด ๆ ของพริก ซึ่งน้อง ๆ ส่วนใหญ่ชื่นชอบ เพราะเป็นเรื่องใกล้ตัวและยังได้ความรู้ที่แปลกใหม่ นอกจากนี้ ยังมีการจัดบูธแจกนมควาย และแสดงสินค้าจากพริก เป็นการเพิ่มให้ความรู้กับน้อง ๆ อีกทางหนึ่งด้วย
ทั้งนี้ สำหรับคลิปความรู้ทั้ง 10 ตอนดังกล่าวที่จัดทำขึ้น อุทยานการเรียนรู้ TK park จะดำเนินการส่งมอบให้เป็นสื่อการเรียนรู้กับเครือข่ายห้องสมุดมีชีวิตของอุทยานการเรียนรู้ TK park จำนวน 34 แห่ง ใน 24 จังหวัด และส่งต่อไปยังโรงเรียนในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) รวมถึงการเปิดให้เยาวชนได้เรียนรู้ผ่านทางเว็บไซต์สื่อสร้างสรรค์ ผ่าน www.tv.trf.or.th ต่อไป
